Softie zoekt trainer voor zelfcompassie

Over heartfulness, compassie, zelfcompassie, mindfulnesstrainers en godbetert trainen in zelfcompassie.

Disclaimer: laat je niet vangen door de titel van – of de ondertoon in dit artikel. Deze bijdrage is bedoeld als een voorzet, of een ludiek intermezzo zo je wil, veel eerder dan een negatief bedoelde insteek.

Wetenschappers, dokters, psychiaters en psychologen: voel je niet aangesproken.  Al is het zeker niet erg als je dat wel bent :-). We willen bewijzen waarom woorden als compassie en zelfcompassie én trainers fout zijn. We breken een lans voor een minder politiek correct taalgebruik of minstens toch om eens op café te gaan. Lees het artikel vooral met een glimlach op het gezicht. En zonder sokken.

Compassie en zelfcompassie

Wat denk je van een cursus compassie en zelfcompassie ? Niet-mindfulnessnauten (nu we toch de foute toer op gaan mag dit) denken bij de deze woorden spontaan aan zelfmedelijden of geitenwollen sokken. Heel kort gezegd gaat het in de context van heartfulness nochtans over redelijkheid en mildheid jegens anderen en jezelf.

De kans is echter groot dat je jezelf al eens hebt moeten verduidelijken (om niet te willen zeggen verdedigen) als je het in gezelschap hebt over compassie en zelfcompassie in mindfulness of heartfulness. En nochtans schijnen veel mensen moeite te doen om mindfulness serieus te laten over komen. En natuurlijk is “compassie” de taalkundig correcte vertaling van “compassion”.

Je hoeft geen marketinggoeroe te zijn om te weten dat het gebruik van deze woorden onbedoeld de sérieux van mindfulness heel zwaar ondermijnt. Terwijl de uitvinders en de” gebruikers van deze woorden nu net dat serieuze willen benadrukken. Je zou natuurlijk makkelijk kunnen stellen: “Who cares? I don’t”. En ja, de insiders weten wel welke lading onder de vlag zit. En ja, de materie is nochtans een aanvulling die er wél degelijk toe doet. Dat deze woorden vallen in de workshops zelf, bij de aanwezigen en geïnteresseerden is dus zeker opportuun.

Maar deze onvermijdelijk beladen doch taalkundig correcte woorden schrikken ook heel wat mensen af die er nochtans baat bij kunnen hebben. Het is misschien tijd dat Nederlanders en Vlamingen het eens worden over een betere en begrijpbare vertaling. En in het algemeen vertalingen die toegankelijker zijn opdat meer mensen het zinvolle van deze levenshouding zouden inzien. Opdat méér mensen de stap kunnen zetten er naar, zonder die ballast van dergelijke bijklanken er nog eens bij.

Heartfulness

Waarom willen we dan nu met z’n allen aan de heartfulness met zijn op zijn minst wolzachte connotatie terwijl het juist zo mainstream is om het woord mindfulness in de mond te nemen?

Mildheid, vriendelijkheid, de wijsheid van het hart, redelijkheid, empathie … je kan deze allemaal in relatie brengen met heartfulness, maar ook met … softness en voor sommigen met … naivety. Die laatste twee zijn dan toch een zwaktebod van onwetenden. Want laat ons eerlijk zijn, wat is er verkeerd met de eerste vijf waarden?

Op zich is het dus zeker geen belemmering om het woord heartfulness te gebruiken. Maar gezien heartfulness feitelijk simpelweg de essentie is van mindfulness, is het niet altijd nodig halsstarrig vast te willen houden aan een woord dat eindigt op “fulness” omdat het leuk, anders, minder commercieel, enz klinkt. Wat mij betreft zijn heartfulness en mindfulness correcte termen mits gebruikt in de bedoelde context.

Over trainers, coaches en leraars

Dit is een moeilijke. Ik ben zeker dat al heel wat slimme mensen hierover hebben nagedacht.

Even terug naar waar het allemaal begint na onze peutertijd.
Het aanleren van de eerste vaardigheden die je nodig hebt in dit leven. Deze vaardigheden leerde je op school van een leraar. Later beoefende je sport of leerde je sport beoefenen onder leiding van een trainer. Of een andere vaardigheid zoals muziek maken leerde je dan weer van de muzieklerares. Allen M/V natuurlijk.

Oefenen of aanleren van de eerstgenoemde vaardigheden doe je van een leraar.
Oefenen of trainen van een sport doe je onder leiding van een trainer.

Mensen worden begeleid door coaches. Coaches zijn in de wereld van zorgverleners voor sommigen een beladen woord. Niet zo in zaken- en sportmiddens. In het woordenboek lees je: iemand die zich op professionele basis bezighoudt met het begeleiden van personen.

We komen er niet uit. Of toch. Trainers zijn het minst goede woord. Op Wikipedia lees je dat in de Nederlandse taal  trainers enkel in de context van sport, dieren, bedrijfsleven en luchtvaart van toepassing zijn. Met wat goede wil kan je opleidingen in het luik bedrijfsleven doen slaan op mindfulness opleidingen.

Wat is jouw mening hierover? Houden we het toch op trainers omdat die in het Engels wel gebruikt worden? Of dan toch liever mindfulnessleraar die je vaardigheden bijbrengt of mindfulnesscoach die je begeleidt?

En nu ?

Feit is dat mindfulness zoals we dit hier nu kennen niet alleen wetenschappelijk onderbouwd is maar ook dankzij wetenschappers, psychiaters, psychologen, en dokters doorontwikkeld is naar de fantastische toolbox die we kennen.

Slimme mensen zijn niet altijd goede marketeers. Goede marketeers zijn niet altijd … goede gesprekspartners in deze wereld. Vraag zou zelfs kunnen zijn of marketing hoe dan ook aangewezen is in mindfulness.

Maar het gaat in deze niet echt over marketing in de zakelijke of commerciële zin van het woord. Het gaat er over dat velen zich oprecht inspannen om anderen duidelijk te maken dat mindfulness serieus is en wetenschappelijk onderbouwd. Dat je geen softie moet zijn om aan mindfulness te doen. Of dat mindfulness en hulpverleners die er mee werken mensen met een welbepaalde problematiek echt en goed kunnen helpen.

Toen ik voor het eerst van compassie en zelfcompassie trainingen las klasseerde ik deze onmiddellijk verticaal. This is not for me. Om nog niet te spreken over hoe ik dat in mijn prive- laat staan zakelijke leven dacht te kunnen gebruiken. Geen seconde dacht ik daar aan. Inderdaad, het lezen/horen van deze woorden hadden mij onmiddellijk een vooroordeel laten vormen en wat meer is, een beslissing laten nemen gebaseerd op dit vooroordeel.  Right, en leren we onder andere niet in de 8-weken mindfulnesscursus dat oordelen en vooroordelen … ? Goe bezig dus, na al die jaren mindfulness. Maar eerlijk, de bijklank alleen hield me toen weg.

Woorden zoals hartfulness, compassie, trainers, zelfcompassietraining vinden mensen die er ervaring mee hebben evident. Het zijn immers veel gebruikte termen in de context van mindfulness en het zijn taalkundig correcte vertalingen van het origineel. Maar één en ander eens herdenken zou mogelijks geen kwaad kunnen.

Ik pleit er bij deze voor dat Nederlandse en Vlaamse wetenschappers, dokters, psychologen en psychiaters eens een pint gaan drinken met marketeers. Eén keer wel te verstaan. Wedden dat ze door één deur kunnen?

Wie bezig is met mindfulness laat zich alvast niet beïnvloeden of tegenhouden door de mogelijke connotaties. Het gaat er over dat wij misschien door ons politiek correct woordgebruik onbewust andere mensen tegenhouden om mee met ons er van te genieten.

Voetnoot

Hebben we je aandacht getrokken met de toch wel licht aanstootgevende titel van dit artikel? Fijn, dat was dan de bedoeling. Hebben we je lichtjes geamuseerd? Prima, dat was ook de insteek. Heb je er toch even bij stil gestaan? Okay, da’s leuk mee genomen dan. Wil je hierover discussiëren? Hmm, eerlijk gezegd … er zijn belangrijker zaken dan dat. Maar het is altijd wel leuk om andere meningen te horen. Laat eens weten aan welke woorden jij denkt. Doen!

Deel je mening

Heb je interessante of leuke links die je wil delen ?
Of wil je gewoon je mening kwijt?
Een nuttige aanvulling? Graag!
Schrijf hieronder je bericht (e-mailadres niet verplicht).